دیپ پرپل Smoke on the Water
ترانۀ Smoke on the Water بر پایۀ رویدادی واقعیست. 4 دسامبر 1971 گروه دیپ پرپل در شهر مونترو سوئیس کمپی برپا کرده تا آلبومی را در استودیوی سیار گروه رولینگ استونز ((1) Rolling Stones Mobile Studio) واقع در مجموعۀ سرگرمیهای کازینوی منترو (2) تهیه و ضبط کنند.
عصر روز ضبط، کنسرت فرانک زاپا (3) و گروه The Mothers of Invention در سالن تئاتر کازینو برگزار می شد؛ این آخرین برنامه ای بود که پیش از تعطیلی مجموعه برای نوسازی سالانۀ زمستانی آن اجرا شده و پس از آن دیپ پرپل میتوانست کار خود را برای تهیه آلبوم آغار کند؛ در ابتدای نواختن سولوی سینث سایزر توسط "دان پرستون" در آهنگ کینگ کانگ از فرانک زاپا و گروهش، سالن ناگهان گرفتار آتشی شد که بر اثر شلیک منور توسط شخصی به سمت سقف چوبی آنجا صورت گرفت (4) و موجب بهم خوردن برنامه و وحشت مردم و گریختن آنها به بیرون سالن گردید. آتش سوزی بجز از بین رفتن کل فضای کازینو و تجهیزات گروه مادرز، کشته و یا زخمی نداشت و همگی از آن جان سالم بدر بردند.
پس از آن راجر گلوور بیسیست دیپ پرپل از هتل محل اقامتشان دودی که در اثر آتش سوزی برفراز دریاچۀ لمان میرفت را میدید و چند شب بعد تحت تأثیر آن، خوابی دیده و صبح که از خواب برخاسته نام آهنگ از ذهنش می گذرد. گلوور توضیح میدهد که: بزرگترین آتشی بود که تا بحال دیدم و قطعاً بزرگترین در تمام زندگیم خواهد بود، ساختمانی که آتش گرفت مجموعۀ بزرگی را شامل میشد. یادم میآید که در ابتدا مردم خیلی وحشت زده نبودند چون جای کمی آتش گرفته بود اما پس از شعلهور شدن ناگهانی، مانند مراسم آتش بازی شده بود.
در این رخداد مدیر فستیوال جز منترو، "کلود نابز" به تعدادی از مردم بویژه کودکان کمک کرد تا از آتش سوزی بگریزند بدین ترتیب به او نیز در ترانه اشاره شده (5).
پس از این رخداد، دیپ پرپل استودیوی اجاره شدۀ گران قیمت سیار را بدون هیچ پیشرفتی در کار ترک کرده و بدنبال جای دیگری میگردند. نابز سالن نمایشی محلی به نام پاویلیون پیدا میکند که باعث امیدواری گروه میشود و در آنجا استقرار پیدا میکنند، اما چیزی از کار بر روی یک آهنگ بر اساس ریف گیتار "بلک مور" (لید گیتاریست سابق دیپ پرپل) در جای جدید نمیگذرد که شکایت همسایگان از صدای ایجاد شده موجب میشود تا پلیس جلوی ضبطشان را بگیرد.
سرانجام پس از نزدیک به یک هفته جستجو برای یافتن محلی جهت ضبط آلبوم، گروه در نزدیکی منترو، هتل بزرگ خلوتی پیدا کرده و راهروها و راه پله های آن را تبدیل به استودیو می کنند، استودیویی که بیشتر کارهای آلبوم موفقشان (ماشین هد) را در آن ضبط کرده و به نابز اهدا می کنند.
تنها آهنگی که از آلبوم «ماشین هد» در هتل بزرگ نزدیک منترو ضبط نشد Smoke on the Water بود؛ بخشی از موزیک آن در سالن نمایش پاویلیون ضبط شد، شعرش چندوقت بعد توسط ایان گیلان خواننده و ترانه سرای اصلی دیپ پرپل بر اساس نامی که گلوور پیشنهاد داده بود سروده شد و وکال آن در هتل بزرگ ضبط گردید. به افتخار این آهنگ تندیسی از نام آن، نام دیپ پرپل و نت های ریف گیتار آن در ساحل دریاچۀ لمان ساخته شد، همچنین در سالن بازی کازینوی جدید منترو نت های ریف گیتار Smoke on the Water بصورت دکور دیده می شود.
این آهنگ در لیست 500 ترانۀ برتر همۀ دوران رولینگ استون قرار دارد و ریف های گیتارش آن را در زمرۀ برترین آثار گیتار همۀ دوران قرار داده.
- اشاره به بخش های مختلف ماجرا در ترانه
2- اشاره به کازینو: They burned down the gambling house
3- اشاره به اجرای فرانک زاپا و گروهش: Frank Zappa and the Mothers / Were at the best place around
4- اشاره به شلیک منور و آتش گرفتن سالن: But some stupid with a flare gun / Burned the place to the ground
5- اشاره به کلود نابز و کمک او به مردم: Funky Claude was running in and out / Pulling kids out the ground